Bij het verbouwen van je huis of het klussen maak je doorgaans veel stof. Dit stof vorm wel degelijk een gezondheidsrisico, daar moet je geen seconde aan twijfelen. Het is in feite heel simpel: door te zagen, schuren, breken etc. maak je stof dat zich in de lucht bevindt. Deze lucht adem je in waardoor je dus ook het stof inademt.

De deeltjes die kleiner zijn dat 10 micrometer noemen we fijn stof. Onderstaande tekening geeft je visueel weer hoe groot een fijnstof partikel is in verhouding tot een menselijk haar. Wetenschappers spreken doorgaans over PM10 (deeltjes kleiner dan 10 micrometer) en PM 2,5 (deeltjes kleiner dan 2,5 micrometer). Stofdeeltjes van minstens 10 micrometer worden in de regel tegengehouden door de neusharen en het kleverige neusslijm, zeg maar gerust snot.

Fijnsstof is helemaal niet fijn

Bij blootstelling aan hogere fijnstofconcentraties stijgen de luchtwegklachten zoals infecties en astma. Volgens de Vlaamse Milieu Maatschappij vermindert de longfunctie en stijgt de kans op chronische luchtwegaandoeningen bij langdurige blootstelling aan fijn stof. Bloedvaten kunnen dichtslibben en hartfalen veroorzaken. Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek waarschuwt ook dat fijn stof kankerverwekkend is voor de mens.

Stofmasker kiezen: let op de markeringen

Koop alleen goedgekeurde stofmaskers die alle veiligheidsaanduidingen bevatten.

CE- markering: CE is een certificiering binnen de Europese Unie en staat voor Confomité Européenne. Stofmaskers met een CE-markering mogen overal binnen de Europese Unie gebruikt en verkocht worden.

Op onderstaande tekening zie je de juiste verhouding van een echte CE-markering. Let op de afstand tussen de C en E. Het middelste ‘beentje’ van de “E” is kleiner dan de twee andere. Indien je een CE-markering aantreft waarvan de letters dichter bij elkaar staan of waarvan de drie beentjes van de “E” gelijk zijn, dan gaat het om een valse markering die dus ook niet voldoen aan de regelgeving. 

FFP1, 2 of 3?

Naast de CE keuring is er ook een aanduiding waarmee men aangeeft tegen welke gevaren deze specifieke stofmaskers beschermen. FFP 1 biedt de laagste en FFP3 de hoogste beschermingsgraad. In professionele bouwomgevingen is FFP3 verplicht.

FFP1: Beschermt tegen de grotere en onschadelijke stofdeeltjes zoals papiervezel, gips, kalksteen, marmer en silicium.

Biedt geen bescherming tegen: fijnstofdeeltjes, dampen en gassen

FFP2: Beschermt tegen vaste rook en neveldeeltjes die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid, oa. asfalt, lasrook, steenwol, glasvezel.

Biedt geen bescherming tegen: deeltjes afkomstig van giftige stoffen, gassen en metalen.

FFP3: Beschermt tegen vaste, rook en neveldeeltjes afkomstig van verschillende (giftige) metalen en stoffen waaronder asbest, metalen zoals cadmium, koper, chroom en nikkel.

EN149:2001 + A1:2009:  Voldoet aan de eisen, proeven en merken  voor filtrerende halfmaskers ter bescherming tegen deeltjes.

Stofmaskers goed gebruiken

Dat het belangrijk is om de juiste stofmaskers te gebruiken tijdens je verbouwingen zal ondertussen duidelijk moeten zijn. Maar de juiste stofmaskers zullen alleen bescherming bieden als je deze ook juist gebruikt.

De opgesomde normeringen en beschermingsklassen komen nl. voort uit gebruik en testen binnen een labo-omgeving. Dat wil zeggen dat de stofmaskers daar in de juiste -lees: perfecte-  omstandigheden getest worden.

Het probleem met het gebruiken van stofmaskers in de praktijk is dat we ze soms te snel opzetten en niet stilstaan bij de aansluiting van de stofmaskers en het gezicht.

STOFMASKERS WERKEN ALLEEN INDEIN DEZE 100% AANLSUITEN TEGEN HET GEZICHT.

Deze moeten met andere woorden vacuüm trekken waardoor er enkel een luchtstroom mogelijk is via het ventiel e het masker zelf.

Let er daarom steeds op:

• Dat het stofmasker volledig aansluit tegen het gezicht. Trek de elastieken voldoende aan zodat er geen enkel lek is aan de renden.
  
• Druk het neusstuk goed aan. Er is een vervormbaar neustuk bovenaan een stofmasker. Dit moet heel goed aangedrukt worden tegen de neus zodat  ook daar geen lek mogelijk is. Brildragers zullen een lek snel ontdekken doordat de ril zal aandampen.

Denk eraan dat de lucht steeds de weg van de minste weerstand zal nemen. In geval van een lek tussen masker en gezicht zal de lucht langs daar binnengetrokken worden. Daar moet je niet aan twijfelen.

BESLUIT:

GEBRUIK STOFMASKERS MET DE HOOGSTE BESCHERMINGSGRAAD (FFP3) OM JE TE BESCHERMEN TEGEN DE ERNSTIGE GEZONDHEIDSRICICO’S VAN FIJNSTOF. LET OP DE MARKERINGEN EN GEBRUIK EEN MASKER OP DE GOEDE MANIER ZODAT GEEN LEKKEN ONTSTAAN.